Spawanie elektrodami otulonymi

– shielded metal arc welding – SMAW

– manual metal arc welding – MMA

Jest to spawanie przy pomocy topliwej elektory otulonej topnikiem z wykorzystaniem łuku elektrycznego wytwarzanego za pomocą prądu stałego lub przemiennego. Łuk elektryczny wytwarza się między elektrodą a spawanym materiałem, topiąc otulinę która rozkłada się pod wpływem temperatury uwalniając substancje gzowe osłonowe oraz żużel. Obie substancje chronią spoinę przed wpływem powietrza znajdującego się w atmosferze a żużel dodatkowo zapobiega szybkiemu wychładzaniu się spoiny

Jest to jedna z bardziej uniwersalnych jak i prostych technik spawania, co sprowadza się do tego, że jest to jedna z najbardziej popularnych technik spawania. Zdominowała przemysł konserwacyjny i naprawczy. Druga z metod zwana SMAW zdobywa popularność głownie w procesach wytwarzania konstrukcji stalowych i przemysłowej produkcji. Najczęściej wykorzystywana jest w spawaniu stali ale można ją wykorzystać również do spawania miedzi, niklu oraz glinu.

Metoda spawania elektrycznego znane było już na początku 19 wieku, natomiast przez pierwsze sto lat można powiedzieć że się nie rozwijało, dopiero w roku 1885 dwóch inżynierów  Nikołaj Benardos oraz  Stanisław Olszewski opracowało nową metodę spawania elektrycznego którą nazwali Elektrogefest. Zaprojektowali oni również wszystkie elementy wykorzystywane spawaniu elektrycznym takie jak:

– spawarkę transformatorową zasilaną prądem zmiennym

– elektrodę umieszczoną w uchwycie

– zacisk masy

– kable łączące

Proces oparty jest na zjawisku łuku elektrycznego i dzięki jego prostocie bardzo szybko rozpowszechnił się na całym świecie. Inżynierowie 10 października 1885 roku opatentowali swoją technologię, a data ta uznawana jest za czas w którym narodziło się nowoczesne spawalnictwo.

Niestety spawanie SMAW ma też swoje wady, do największych z nich należą:

– rozpryski – pomimo, że nie osłabiają spoiny, wpływają na jej wygląd oraz zwiększają koszty czyszczenia. Powodowane są przez zbyt duży prąd, gięcie łuku lub zbyt długi łuk elektryczny.

– porowatość spoiny – często nie jest widoczna gołym okiem i aby ją wykryć trzeba stosować specjalistyczne narzędzia, wpływa na jakość spoiny osłabiając ją.

– wady przetopu – mogą powodować słabe wtopienie się, co często spowodowane jest zbyt niskim prądem, zaniebieszczoną powierzchnią lub użyciem nie odpowiedniej elektrody

– pęknięcia – najczęściej powodowane zbyt płytko penetracją przez spoinę, mozę być powodowana zbyt szybkim spawaniem, zastosowaniem zbyt niskiego prądu lub zbyt grubej elektrody.

Wszystkie z wymienionych mogą negatywnie wpływać na jakość spoiny oraz przyczyniać się do pęknięć. Ważne jest aby spawany przedmioty nie były zbyt sztywno umocowane, ponieważ możne to doprowadzić do pęknięć podczas studzenia,  gromadzenia się naprężeń lub odkształcania podczas procesu spawania